Wrodzone malformacje narządu rodnego
Wrodzone zaburzenia rozwojowe narządu rodnego ( malformacje ) występują, według różnych źródeł u 0,4 – 10 % populacji. Tak duża rozbieżność w danych epidemiologicznych zależy oczywiście od analizowanej populacji ale przede wszystkim wynika z faktu iż nieprawidłowość te pozostają często asymptomatyczne ( bezobjawowe ) a co za tym idzie nierozpoznane, stąd ich faktyczna częstość występowania jest trudna do oszacowania.
Objawy kliniczne wrodzonych zaburzeń rozwojowych narządu rodnego, o ile w ogóle występują pojawiają się zazwyczaj w okresie pokwitania i okresie reprodukcyjnym pod postacią cyklicznych lub przewlekłych dolegliwości bólowych, nieprawidłowych krwawień, pierwotnego braku miesiączki czy nawracających strat ciąży . Oprócz upośledzenia płodności malformacje macicy prowadzą do wielu zaburzeń położniczych takich jak: poród przedwczesny, przedwczesne odpłynięcie płynu owodniowego , IUGR, zagrażające pęknięcie macicy. W tych przypadkach jest wielokrotnie większe ryzyko nieprawidłowych położeń płodu ( położenie poprzeczne i miednicowe ) oraz znacznie większy odsetek porodów operacyjnych. U kobiet z poronieniami na przełomie I i II trymestru oraz porodami przedwczesnymi wady macicy rozpoznaje się nawet w 25 % przypadków. Niektórym wrodzonym malformacją macicy towarzyszą wady innych narządów np. w macicy jednorożnej często obserwuje się agenezję jajnika, jajowodu czy nerki po stronie przeciwnej. Niepowodzenia położnicze mogą być również spowodowane endometriozą , na którą pacjentki z wadami macicy chorują częściej niż kobiety w populacji ogólnej.
Żeński układ moczopłciowy rozwija się już od 6 tyg. życia płodowego. Już wtedy istnieją dwie pary przewodów płciowych: biegnące o śródnercza do steku przewody śródnerczowe Wolffa oraz biegnące równolegle, również wnikające do steku przewody przyśródnerczowe Müllera. To właśnie przewody Müllera łącząc się tworzą tzw. kanał maciczno-pochwowy z którego powstaje macica oraz górna część pochwy. Kanał początkowo przedzielony jest przegrodą która zanika około 12 tyg. Zaburzenia procesu resorpcji tej przegrody doprowadzają do powstania macicy dwurożnej, podwójnej i przegrodzonej. Agenezja lub hipoplazja całego grzebienia moczopłciowego odpowiada za powstanie macicy jednorożnej z agenezją macicy, jajowodu, jajnika lub nerki po stronie kontralateralnej. Zaburzenia tzw. Guzków Müllera prowadzi z kolei do powstania atrezji szyjkowo-pochwowej lub innych odcinkowych anomalii jak poprzeczna przegroda pochwy. Jednoczesne występowanie anomalii guzków i przewodów Müllera doprowadza do powstania zespołu Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser czyli agenezja macicy i pochwy.
Najczęściej stosowaną klasyfikacją jest podział wrodzonych malformacji narządu rodnego zaproponowany przez American Society of Reproductive Medicine (ASRM). Alternatywną próbę usystematyzowania wad wrodzonych narządu zaproponowało European Society of Human Reproduction and Embryology i European Society for Gynaecological Endoscopy (ESHRE/ESGE).
